Određivanje, poništavanje i zamjenu JMB, u okviru svoje nadležnosti, u Republici Srpskoj vrši Ministarstvo unutrašnjih poslova Republike Srpske.
Licu koje nema određen JMB, isti određuje nadležan organ po prebivalištu, a novorođenom djetetu po mjestu rođenja, odnosno upisa u matičnu knjigu rođenih.
Oblast državljanstva nije u nadležnosti Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske. U vezi s tim potrebno je obratiti se Ministarstvu uprave i lokalne samouprave Republike Srpske, kao nadležnom ministarstvru.
Zahtjev za unos podataka o krvnoj grupi i entitetskom državljanstvu u ličnu kartu je potrebno podnijeti prilikom predaje zahtjeva za ličnu kartu.
Zahtjev za unošenje podatka o krvnoj grupi se podnosi uz potvrdu odgovarajuće zdravstvene ustanove o krvnoj grupi.
Zahtjev za zamjenu lične karte može se podnijeti i prije isteka roka važenja, odnosno 30 dana nakon isteka bez prilaganja dodatne dokumentacije, u protivnom obavezno je prilaganje izvoda iz matične knjige rođenih i uvjerenja o državljanstvu. Zahtjev za zamjenu lične karte može se podnijeti samo u onom mjestu gdje lice ima prebivalište.
Nadležni organ je dužan da najkasnije u roku od 15 dana nakon podnošenja zahtjeva za izadavanje lične karte, izda ličnu kartu podnosiocu zahtjeva ako utvrdi da podnosilac ima pravo na istu.
Zahtjev za izdavanje putne isprave nadležni organ je dužan riješiti u roku od 30 dana od dana podnošenja zahtjeva.
Samo u oblasti putnih isprava je određen rok do kojeg se putna isprava treba pruzeti.
Ako se putna isprava ne preuzme u roku od 90 dana od dana isteka zakonom utvrđenog roka za izdavanje putne isprave (30 dana), nadležni organ će poništiti putnu ispravu.
Lična karta se može preuzeti lično, preko punomoćnika i putem pošte. Način preuzimanja će izabrati državljanin prilikom podnošenja zahtjeva za izdavanje lične karte.
Putna isprava se može preuzeti lično, putem punomoćnika i putem pošte. Prilikom podnošenja zahtjeva za izdavanje putne isprave, podnosilac zahtjeva popunjava odgovarajuću rubriku u zahtjevu.
Vozačka dozvola se može preuzeti lično ili putem punomoćnika.
Da bi strani državljanin podnio zahtjev za dobijanje vozačke dozvole izdate po propisima BiH, predhodno mora imati regulisan boravak u BiH.
Naime, zahtjev za izdavanje vozačke dozvole može podnijeti strani državljanin koji ima odobren stalni ili privremeni boravak u BiH.
Samo u slučaju odobrenog stalnog boravka, strani državljanin će dobiti ličnu kartu za strance.
Po regulisanju boravka, strani državljanin, uz važeću putnu ispravu, zahtjev za izdavanje vozačke dozvole podnosi organizacionoj jedinici Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske, prema adresi odobrenog privremenog boravka.
Napominjemo da strani državljanin, ukoliko nema vozačku dozvolu, vozački ispit može polagati u BiH.
Polaganje vozačkog ispita stranog državljanina sa privremenim boravkom u BiH je u nadležnosti Ministarstva prosvjete i kulture. Potrebno je obratiti se nadležnom, prethodno navedenom, ministarstvu.
U skladu sa Zakonom o osnovama bezbjednosti saobraćaja na putevima Bosne i Hercegovine (član 172. stav 1), motornim vozilom u saobraćaju na putu može da upravlja samo lice, koje ima važeću vozačku dozvolu, stranu vozačku dozvolu ili međunarodnu vozačku dozvolu.
Postupak izdavanja – produženja – zamjene vozačke dozvole je vezan uz postojanje važeće lične karte, odnosno pomenuti zahtjev se podnosi organizacionoj jedinici MUP-a RS prema prebivalištu lica – podnosioca zahtjeva.
Prilikom produženja važenja vozačke dozvole, prilaže se vozačka dozvola čiji je rok važnosti istekao i dokaz o uplati propisane naknade za obrazac vozačke dozvole.
Vozačka dozvola se izdaje sa rokom važenja od 10 godina, a licima starijim od 65 godina života sa rokom važenja od tri godine, računajući od dana izdavanja,
- licima koja u vrijeme izdavanja vozačke dozvole imaju više od 55 godina života vozačka dozvola izdaje se sa rokom važenja do navršenih 65 godina života, s tim da taj rok ne može biti kraći od tri godine,
- izuzetno, vozačka dozvola se može izdati i na kraći rok od roka utvrđenog u ovom članu (član 15. Pravilnika o vozačkoj dozvoli), na osnovu nalaza i mišljenja zdravstvene ustanove, naznačenom u uvjerenju o zdravstvenoj sposobnosti lica, a koji ne može biti kraći od dvije godine.
Prema izloženom, ljekarsko uvjerenje se prilikom produženja vozačke dozvole prilaže u slučaju kada lice ima navršenih 65 godina života, zatim u slučaju kada je vozačka dozvola izdata sa kraćim rokom trajanja (ograničena sposobnost) i u slučaju kada zahtjev za produženje podnosi vozač, kome je izdata vozačka dozvola kategorije D i podkategorije D1.
Ukoliko lice, koje je navršilo npr. 64 godine, treba da zamijeni vozačku dozvolu, nije dužno da priloži ljekarsko uvjerenje, ali mu se vozačka dozvola izdaje sa rokom važenja od tri godine.
Shodno članu 21. Pravilnika o vozačkoj dozvoli („Službeni glasnik RS“, br. 21/07), neophodno je prijaviti nestanak vozačke dozvole nadležnom organu na čijem području je imalac vozačke dozvole saznao za njen nestanak, nakon čega se nestanak vozačke dozvole objavljuje u Službenom glasniku BiH, službenim glasnicima entiteta ili Brčko Distrikta.
Članom 22. istog Pravilnika propisano je da se zamjena vozačke dozvole zbog nestanka vrši izdavanjem nove vozačke dozvole, na zahtjev lica koje zamjenu traži, a stranka je dužna uz zahtjev priložiti dokaz o uplati propisane naknade za obrazac vozačke dozvole i dokaz da je izvršeno objavljivanje vozačke dozvole kao nevažećeg dokumenta u službenom glasniku.
Prije procedure za zamjenu vozačke dozvole za vozačku dozvolu Republike Srbije, neophodno je izvaditi novu vozačku dozvolu u Republici Srpskoj u postupku uobičajenom za to. Po dobijenoj vozačkoj dozvoli, za zamjenu vozačke dozvole podnosi se zahtjev u Republici Srbiji. Za prihvatanje uvjerenja nadležnog organa Republike Srpske kao adekvatnog dokaza da je lice položilo vozački ispit, kao i u pogledu ostalih uslova za izdavanje vozačke dozvole Republike Srbije, dalja uputstva treba tražiti od nadležnog organa unutrašnjih poslova Srbije.
Prema Pravilniku o vozačkoj dozvoli, uz zahtjev za zamjenu inostrane vozačke dozvole potrebno je da lice, pored ostalog, prilaži i važeću inostranu vozačku dozvolu.
Prema navedenom, zakonski rok do kada se mora izvršiti zamjena inostrane vozačke dozvole u BiH je posljednji dan važenja inostrane vozačke dozvole.
Zakonom o osnovama bezbjednosti saobraćaja na putevima Bosne i Hercegovine članom 172. u tačkama 1) i 2) propisano je da motornim vozilom u saobraćaju na putu može da upravlja samo lice koje ima važeću vozačku dozvolu, stranu vozačku dozvolu ili međunarodnu vozačku dozvolu, kao i da dok upravlja motornim vozilom, vozač mora sa sobom da nosi važeću vozačku dozvolu i dužan je da je pokaže na zahtjev ovlašćenog lica.
Istim zakonom, članom 211. u stavu 1) propisani su uslovi za upravljanje motornim i priključnim vozilom na putevima u BiH, vozač mora da ima kod sebe važeću potvrdu o registraciji izdadu za to vozilo, kao i polisu obaveznog osiguranja, a za motorna i priključna vozila registrovana u stranoj zemlji, mora imati i međunarodna isprava o osiguranju od automobilske odgovornosti koja važi na području BiH.
Takođe, vozilo ne smije biti predmet carinskog prekršaja.
Shodno članu 18. stav 2. Zakona o putnim ispravama BiH („Službeni glasnik BiH“, br. 4/97, 1/99, 9/99, 27/00, 32/00, 19/01, 47/04, 53/07, 15/08, 33/08, 39/08 i 60/13) za maloljetna, odnosno poslovno nesposobna lica, zahtjev za izdavanje putnih isprava podnosi jedan od roditelja uz saglasnost drugog roditelja, odnosno drugi zakonski zastupnik.
Jedan roditelj može podnijeti zahtjev za izdavanje putne isprave za maloljetno dijete, isključivo uz prilaganje pismene saglasnosti drugog roditelja ovjerene kod nadležnog organa.
Prema Pravilniku o izmjenama i dopunama Pravilnika o dimenzijama, ukupnoj masi i osovinskom opterećenju vozila, o uređajima i opremi koju moraju imati vozila i o osnovnim uslovima koje moraju ispunjavati uređaji i oprema u saobraćaju na putevima („Službeni glasnik RS“ broj 67/07), stakla na vozilu ne smiju se na bilo koji način dodatno zatamnjivati (npr. postavljanjem folija, dodatnim bojenjem stakala i sl.) u odnosu na fabričku izgradnju.
Izuzetno, mogu se dodatno zatamniti:
- zadnja i bočna stakla autobusa postavljanjem homologiranih reklamnih folija,
- bočne staklene površine motornih vozila iza leđnog naslona sjedišta vozača i suvozača homologiranim folijama bez refleksije.
Obaveze vozača, koji upravljaju putničkim vozilima na teritoriji RS, koja su u vlasništvu privatnih firmi, regulisana su Zakonom o prevozu u drumskom saobraćaju Republike Srpske. U član 8. unijete su i izmjene koje su predviđene Zakonom o izmjenama i dopunama Zakona o prevozu u drumskom saobraćaju, radi lakšeg razumijevanja:
(1) Motornim vozilima namijenjenim za javni prevoz i prevoz za vlastite potrebe može upravljati lice, koje je u radnom odnosu kod vlasnika odnosno korisnika vozila i koje ispunjava uslove utvrđene propisima o bezbjednosti saobraćaja na putevima.
(2) Lice iz stava (1) ovog člana obavezno je da posjeduje najmanje treći stepen obrazovanja saobraćajne struke – vozač motornih vozila ili najmanje četvrti stepen obrazovanja saobraćajne struke drumskog smjera i da mu je to osnovno zanimanje.
(3) Izuzetno, licima koja su do 1992. godine stekla kvalifikaciju vozača motornog vozila, priznaće se ispunjenost uslova iz stava (2) ovog člana.
(4) Odredbe iz stava (2) ovog člana ne odnose se na lica koja upravljaju motornim vozilima u svojini fizičkih lica regulisanih za vršenje prevoza za vlastite potrebe, kao i lica koja upravljaju motornim vozilima s najviše 1 + 8 registrovanih sjedišta, odnosno motornim vozilima u svojini pravnih lica čija je najveća dopuštena masa do 3.500 kg.
(5) U motornom vozilu najveće dopuštene mase do 3.500 kg u vlasništvu pravnih lica, mora se nalaziti dokaz da je lice koje upravlja tim vozilom u radnom odnosu kod vlasnika, odnosno korisnika vozila.
(6) Dokaz iz stava (5) ovog člana može biti legitimacija za vozača motornog vozila ili kopija prijave za penziono i invalidsko osiguranje.
Postupak izdavanja naljepnice za lica sa invaliditetom tj. znaka pristupačnosti, regulisan je Pravilnikom o načinu obilježavanja vozila kojim upravlja lice sa oštećenim ekstremitetima.
Znak pristupačnosti može dobiti lice sa oštećenim ekstremitetima, čije je tjelesno oštećenje ekstremiteta bitnog za upravljanje motornim vozilom najmanje 60 odsto.
Znak pristupačnosti izdaje organ nadležan za registraciju vozila.
Lice sa invaliditetom podnosi zahtjev za izdavanje znaka pristupačnosti nadležnom organu. Uz zahtjev se prilažu dvije fotografije dimenzija 30 x 35 mm i rješenje o procentu fizičkog oštećenja, izdato od organa koji je nadležan na osnovu relevantnih entitetskih propisa i propisa Brčko Distrikta BiH za utvrđivanje procenta fizičkog oštećenja.
Prema navedenom, dva su osnovna uslova za dobijanje znaka pristupačnosti: da su ekstremiteti, bitni za upravljanje vozilom, oštećeni najmanje 60 odsto i da lice posjeduje rješenje o procentu fizičkog oštećenja izdato od organa nadležnog za utvrđivanje procenta fizičkog oštećenja.
Ako se zahtjev za produženje važenja registrovanja vozila ne podnese u roku od 30 dana od dana isteka važenja registracije, vozilo se službeno odjavljuje iz evidencije registrovanih vozila i vlasnik vozila je dužan u roku od 8 dana vratiti registarske tablice i potvrdu o registraciji, o čemu se donosi rješenje i evidentira u potvrdu o vlasništvu. U protivnom, lice koje ne postupi na navedeni način čini prekršaj prema članu 236. stav 1. tačka 29. Zakona o osnovama bezbjednosti saobraćaja na putevima BiH, za koji je propisana novčana kazna u rasponu od 50 do 250 KM.
Uvid u fotografije prekršaja načinjene stacionarnim radarom može se ostvariti preko zvanične internet stranice Ministarstva unutrašnjnih poslova Republike Srpske i u Policijskoj stanici za obradu saobraćajnih prekršaja.
Fotografije prekršaja koje nastanu radom stacionarnog radarskog sistema, na Internet stranici Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske www.mup.vladars.net, u modulu „Prekršaj registrovan stacionarnim radarskim sistemom“, su vidljive samo mjesec dana od dana evidentiranja prekršaja, zbog obimnosti materijala.
Nakon isteka ovog perioda, uvid u fotografiju prekršaja, može se izvršiti uz prisustvo policijskih službenika, u Policijskoj stanici za obradu saobraćajnih prekršaja u roku od dvije godine. Nakon proteka roka od 2 godine, fotografije prekršaja se arhiviraju.
Zakon o prekršajima Republike Srpske propisao je način utvrđivanja prekršaja.
Građani mogu po uočenom prekršaju, konkretno kod nepropisnog parkiranja vozila, obavijestiti prvog policijskog službenika na kojeg naiđu ili prekršaj prijaviti u najbližu policijsku stanicu lično ili putem telefona na broj 122, kako bi policijski službenici mogli izaći na lice mjesta, utvrditi da li se stvarno radi o nepropisnom parkiranju i preduzeti dalje zakonske mjere na sankcionisanju vozača.
Prema članu 3. Pravilnika o kaznenoj evidenciji, kaznenu evidenciju vodi organ nadležan za unutrašnje poslove opštine, odnosno grada na čijoj je teritoriji lice – podnosilac zahtjeva - rođeno.
Ako građanin traži podatke o osuđivanosti ili neosuđivanosti radi ostvarivanja prava i interesa, dužan je da u zahtjevu navede svrhu izdavanja uvjerenja (član 15. stav 1. Pravilnika o kaznenoj evidenciji).
Pri podnošenju zahtjeva potrebno je uz sebe imati neki od identifikacionih dokumenata.
U skladu sa odredbama Zakona o oružju i municiji Republike Srpske, da bi se fizičkom licu dozvolilo nabavljanje i držanje oružja za ličnu bezbjednost, potrebno je da ispunjava uslove propisane članom 10. navedenog zakona.
S tim u vezi uz zahtjev za izdavanje odobrenja za nabavljanje oružja, potrebno je da lice priloži: - fotokopiju lične karte (kao dokaz da ima navršenu 21 godinu života),
- uvjerenje ovlaštene zdravstvene organizacije o zdravstvenoj sposobnosti za držanje i nošenje oružja (ne starije od 6 mjeseci), - uvjerenje o nevođenju prekršajnog postupka,
- uvjerenje ovlaštene organizacije o obučenosti za rukovanje vatrenim oružjem (lica koja obavljaju ili su najmanje 3 godine obavljali poslove ovlaštenog službenog lica u MUP-u Republike Srpske i drugim policijskim agencijama, sudskoj policiji, obezbjeđenju lica i imovine, profesionalna vojna lica i lica koja imaju registrovano vatreno oružje iste vrste prema namjeni, a koja imaju prebivalište u Republici Srpskoj),
- administrativnu taksu u iznosu od 30 KM.
Pored navedenog, nadležna organizaciona jedinica MUP-a Republike Srpske po službenoj dužnosti provjerava podatke iz kaznene i prekršajne evidencije (da lice nije osuđivano za krivična djela koja se gone po službenoj dužnosti, a koja su propisana Krivičnim zakonom RS i Krivičnim zakonom BiH, kao i da nije kažnjavano za prekršaj javnog reda i mira ili prekršaj utvrđen Zakonom o oružju i municiji, kao i za prekršaj sa obilježjem nasilja utvrđen drugim zakonom). U slučaju da nadležni organ nije u mogućnosti službenim putem izvršiti navedenu provjeru, zbog različitog regulisanja ove materije drugim zakonodavstvima, lice će se uputiti da tražene podatke dostavi lično.
Takođe, odobrenje za nabavljanje oružja se neće izdati, ukoliko to nalažu interesi bezbjednosti.
Ukoliko lice ispunjava tražene uslove, nadležni organ izdaje odobrenje za nabavljanje oružja, te licu ostavlja rok od 6 mjeseci za nabavku oružja (član 8. Zakona), s tim da se zahtjev za izdavanje oružnog lista podnosi u roku od 8 dana od dana nabavke oružja.
Uz zahtjev za izdavanje oružnog lista, podnosi se dokaz o porijeklu oružja, prilaže administrativna taksa u iznosu od 30 KM i naknada za obrazac oružnog lista u iznosu od 20 KM.
Oružni list za držanje oružja za ličnu bezbjednost važi 5 godina od dana izdavanja (član 13. Zakona o oružju i municiji Republike Srpske).
Na zahtjev stranke, uz priloženu administrativnu taksu u iznosu od 30 KM i naknadu za obrazac za dozvolu u iznosu od 30 KM, ukoliko su ispunjeni uslovi iz člana 19. Zakona (izdat oružni list i postojanje opravdanih razloga za nošenje oružja za ličnu bezbjednost) nadležni organ izdaje dozvolu za nošenje oružja za ličnu bezbjednost.
Zakonom o oružju i municiji u članu 13. stav 1., između ostalog, propisano je da se prilikom podnošenja zahtjeva za novi oružni list uz zahtjev prilažu dokazi propisani članom 10. stav 1. tačka a), b), v), g), d), đ) i ž) ovog Zakona i to:
- uvjerenje ovlašćene zdravstvene organizacije o zdravstvenoj sposobnosti,
- uvjerenje o nevođenju krivičnog postupka,
- uvjerenje o nevođenju prekršajnog postupka,
- uplata administrativne takse za rješavanje zahtjeva za izdavanje oružnog lista u iznosu 30 KM i
- uplata naknade za obrazac oružnog lista, u iznosu od 20 KM.
Ukoliko vlasnik oružja za ličnu bezbjednost, nakon isteka roka važenja oružnog lista, ne želi podnijeti zahtjev za izdavanje novog oružnog lista, oružje može pretvoriti u trofej, prodati ili pokloniti licu, koje ispunjava uslove u skladu sa Zakonom o oružju i municiji ili dobrovoljno predati oružje u vlasništvo Rpublike Srpske.
Na internet stranici ovog Ministarstva, u kartici „Rješenja i saglasnosti koje izdaje MUP RS“ možete dobiti potrebne informacije.